Số lượng tế bào NK tử cung và hiệu quả của liệu pháp prednisolon trong điều trị sảy thai liên tiếp

Số lượng tế bào NK tăng cao trong tử cung đã được quan sát thấy trong các đối tượng phụ nữ sảy thai liên tiếp (Quenby và cộng sự, 2005) cũng như phụ nữ thất bại cấy phôi trong IVF (Tuckerman và cộng sự, 2010). Mặc dù vậy, Matteo và cộng sự (2007) cho thấy chỉ số này không có sự khác biệt ở phụ nữ sảy thai liên tiếp so với phụ nữ mang thai bình thường.

Dù rõ ràng còn thiếu bằng chứng về chỉ số số lượng hoặc tần suất tế bào NK trong tử cung là một dấu ấn chỉ điểm sự bất thường của hệ miễn dịch ở phụ nữ sảy thai liên tiếp, chỉ số này đã đang thực tế sử dụng trên lâm sàng để hướng dẫn điều trị ức chế miễn dịch thông qua liệu pháp prednisolon.

Trong nghiên cứu mới nhất được đăng tải trên tạp chí Journal of Reproductive Immunology của nhóm tác giả tại đại học Sheffield, Anh Quốc (Cooper và cộng sự, 2019), các bằng chứng cho thấy thật sự có việc tăng cao tần suất tế bào NK tại niêm mạc tử cung phụ nữ sảy thai liên tiếp hoặc thất bại cấy phối trong IVF chiếm khoảng 33% (cỡ mẫu nghiên cứu, n=136). 

Sau đó các tác giả đã sử dụng liệu pháp ức chế miễn dịch prednisolon để điều trị cho nhóm sản phụ có chỉ số NK tử cung tăng cao (tần suất) (n = 45 trường hợp). Sau liệu trình khoảng 12 tuần, có gần 1/2 các trường hợp điều trị đáp ứng với prednisolon và tần suất của NK tử cung giảm xuống ngang với ngưỡng bình thường. Tuy nhiên, các tác giả tổng kết lại cho thấy nếu lấy chỉ số tần suất tế bào NK tử cung làm yếu tố chỉ định điều trị prednisolon thì tỷ lệ có thai sau đó của nhóm dùng prednisolon và nhóm không dùng prednisolon là không có khác biệt có ý nghĩa thống kê (lần lượt,  11/36 = 0.31 vs 26/100 = 0.26).

Mặc dù chưa phải là một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng có đối chứng và với cỡ mẫu lớn, nghiên cứu trên có thể gợi ý rằng chỉ số: tần suất NK tử cung tăng cao không nên dùng để chỉ định điều trị prednisolon ở các trường hợp phụ nữ sảy thai liên tiếp/thất bại cấy phôi trong IVF. 

Hi vọng trong tương lai sẽ có thêm nhiều nghiên cứu làm sáng tỏ vai trò của rối loạn miễn dịch đặc biệt là tế bào NK trong vấn đề sảy thai liên tiếp và thất bại IVF.

Mối quan hệ giữa % tế bào NK tử cung trước và sau điều trị prednisolon và kết quả có thai (labour, LB achieved) hoặc không có thai (LB not achieved). Hình vẽ cho thấy ban đầu số lượng tế bào NK tử cung trước điều trị, và sau 1 tháng điều trị bằng prednisolon (10 mg/ngày) ở từng cá thể bệnh nhân. 

Nguồn :

Cooper S, Laird SM, Mariee N, Li TC, Metwally M. The effect of prednisolone on endometrial uterine NK cell concentrations and pregnancy outcome in women with reproductive failure. A retrospective cohort study. J Reprod Immunol. 2019 Feb;131:1-6. doi: 10.1016/j.jri.2018.10.001. Epub 2018 Oct 25. PMID: 30390547.

Biên dịch: Nhóm tác giả CTCP Y Sinh Immutek