Xét nghiệm kháng thể kháng nhân

ANA là gì?

ANA (antinuclear antibodies) là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả một nhóm đa dạng các kháng thể có đích tác động là kháng nguyên nhân và các nguyên bào tương của tế bào. Như vậy, ANA chính là các tự kháng thể đặc hiệu do cơ thể sản xuất ra chống lại một hay nhiều thành phần của chính bản thân nhân tế bào của bệnh nhân.

ANA không phân biệt được kháng nguyên ngoại lai và mô cơ thể. Vì vậy chúng tấn công vào các tế bào của cơ thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng như viêm mô cơ quan,đau khớp và cơ bắp, mệt mỏi…

Quá trình tự miễn dịch kéo dài sẽ gây ra một số bệnh miễn dịch. Phổ biến nhất là rối loạn miễn dịch hệ thống (SLE) gây ra bệnh lupus ban đỏ, thể nghiêm trọng nhất của lupus

ANA được phát hiện trong huyết thanh của các bệnh nhân bị bệnh tự miễn .

Những ai phải xét nghiệm kháng thể kháng nhân ANA

Xét nghiệm ANA được chỉ định khi một người có các triệu chứng có thể là do một rối loạn tự miễn dịch. Các dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn tự miễn dịch là rất đa dạng và có thể liên quan đến một số khu vực khác nhau của cơ thể. Triệu chứng có thể bao gồm:

•       Sốt và mệt mỏi dai dẳng
•       Đau cơ
•       Sưng khớp
•       Phát ban da
•       Nhạy cảm với ánh sáng cực tím
•       Hiện tượng Raynaud
•       Thận bị tổn thương (với protein niệu)
•       Triệu chứng thần kinh như co giật, trầm cảm, rối loạn tâm thần
•       Thiếu máu tan huyết hoặc số lượng tế bào máu trắng thấp (giảm bạch cầu)

Xét nghiệm kháng thể kháng nhân có tầm quan trọng đặc biệt giúp chẩn đoán và theo dõi bệnh lý của mô liên kết nhất là bệnh lupus ban đỏ hệ thống.

Cách lấy bệnh phẩm

Xét nghiệm được tiến hành trên huyết tương (không nhất thiết cần yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn trước khi lấy máu).

Kết quả xét nghiệm có ý nghĩa gì

Giá trị bình thường: ÂM TÍNH

Chẩn đoán các bệnh tự miễn dịch thường dựa trên các dấu hiệu và triệu chứng đặc trưng và kết quả của các xét nghiệm tự kháng thể. Kết quả xét nghiệm ANA hỗ trợ chẩn đoán các rối loạn tự miễn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng một trong các tự kháng thể thường được phát hiện ở những người có một rối loạn tự miễn dịch đặc hiệu và ở những người không mắc bệnh thường ít khi phát hiện hoặc không được phát hiện.

Các mô hình của kết quả dương tính và âm tính thu được với xét nghiệm ANA được đánh giá kết hợp với những phát hiện lâm sàng của một người. Nếu ai đó có triệu chứng cho thấy một rối loạn tự miễn dịch đặc hiệu và tự kháng thể tương ứng là dương tính, về sau người đó có khả năng phát triển bệnh .

Nếu một người có các triệu chứng nhưng tự kháng thể không có mặt, có thể là họ chưa phát triển các tự kháng thể, hoặc nó có thể có nghĩa là các triệu chứng của người là do nguyên nhân khác.

Xét nghiệm tìm kháng thể kháng nhân DƯƠNG TÍNH

Các nguyên nhân chính thường gặp là:

•       Viêm nội tâm mạc do vi khuẩn
•       Viêm gan tự miễn mạn tính
•       Xơ gan
•       Bệnh mô liên kết
•       Viêm da cơ
•       Lupus ban đỏ dạng đĩa
•       Viêm gan do lupus
•       Bệnh lupus do thuốc
•       Tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng
•       Bệnh lơxemi
•       Các bệnh lý ung thư, nhất là u lympho
•       Bệnh mô kẽ hỗn hợp hay hội chứng sharp
•       Cơn nhược cơ toàn thể
•       Viêm đa cơ
•       Hội chưng raynaud
•       Viêm khớp dạng thấp
•       Xơ cứng bì
•       Hội chứng Sojegren
•       Bệnh lupus ban đỏ hệ thống
•       Bệnh lao.

Các yếu tố làm thay đổi kết quả xét nghiệm

• Mẫu bệnh phẩm bị vỡ hồng cầu có thể làm thay đổi kết quả XN
• Các thuốc có thể gây kết quả DƯƠNG TÍNH GIẢ (hội chứng lupus do thuốc gây nên): Acetazolamid, carbioda, chlorothiazid, chlopropamid, clofibrat, thuốc chẹn beeta giao cảm, ethoxuximid, muối vàng, D-penicillamin, griseofulvin, hydralazin, isoniazid, lithium, methyldopa, thuốc ngừa thai uống , penicillin, phenylbutazon, phenyltoin, primidon, procainamid, propylthiouracil, quinidin, reserpin, streptomycin, sulfonamide, tetracyclin, thuốc lợi tiểu nhóm thiazid.
• Các thuốc có thể gây kết quả ÂM TÍNH GIẢ : Steroid